Παρασκευή 25 Μαΐου 2012

'Ενα τσιγάρο από τα κομμένα....και το κουτί των αναμνήσεων.



Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα

Ένα τσιγάρο από τα κομμένα έκατσα να κάνω κι απόψε... τώρα πως το τασάκι γέμισε αποτσίγαρα δε το κατάλαβα. Εξάλλου ένα ίσον κανένα, άρα...


Ένα ποτό από τα κομμένα έβαλα, επίσης, να πιώ. Να, δυο δάχτυλα βότκα στο ποτήρι.Πως τώρα το μπουκάλι βρίσκεται ήδη κάτω από τη μέση ούτε και το κατάλαβα. Δε βαριέσαι... μια ζωή την έχουμε.Τι σημασία έχει ένα ποτό παραπάνω, ένα τσιγάρο παραπάνω.Το ξέρω πως αύριο το στομάχι μου θα διαμαρτύρεται εξαιτίας της νεύρωσης που με ταλαιπωρεί καιρό αλλά αυτή τη στιγμή λίγο με νοιάζει.
Υπερβολικό θα μου πεις! Η υπερβολή ήταν πάντα χαρακτηριστικό μου. Πάντα το πολύ ή το λίγο με χαρακτήριζαν... ποτέ οι μέσες λύσεις, ποτέ το μέτρο.Αυτό το 'πᾶν μέτρον ἄριστον' ποτέ δε το κανα κτήμα μου.Βλέπεις είχα συνδέσει το μέτρο με τη μετριότητα και η μετριότητα με τρόμαζε από παιδί. Για την ακρίβεια η κυρία Μετριότητα με τρόμαζε. Μη σας φαίνεται παράξενο. Αυτή η κυρία ήταν ο φόβος κι ο τρόμος μου κατά τη παιδική μου ηλικία.
 Η παιδική μου ηλικία... πώς ξεπρόβαλε κι απόψε ξαφνικά!


 Γιατί άνοιξε το κουτί των αναμνήσεων άραγε απόψε;; Κι αυτές οι αναμνήσεις πώς ξεπηδούν απρόσκλητες, ακάλεστες και δεν υπάρχει κάπου ένα κουμπί όπως γίνεται με την οθόνη των υπολογιστών, να τις αποτρέπει;; Να είχαμε ένα κουμπάκι σαν το on-off και να επιλέξουμε , να διαλέξουμε την πιο όμορφη ανάμνηση ..... Εγωιστικό;; Ίσως.






Εγωισμός και επίδειξη δύναμης και ψυχικού σθένους.


'Να είσαι δυνατή και γενναία' έλεγε ο πατέρας μου.


'Να έχεις το θάρρος των επιλογών σου!'


'Να μη φοβάσαι.'


Τα λόγια αντηχούσαν σα στρατιωτικά παραγγέλματα στα παιδικά αυτιά μου. Όχι, δεν ήταν στρατιωτικός ο πατέρας μου. Αναρχικός ήταν.Όχι, από τους σημερινούς αναρχικούς που γκρεμίζουν και σπάνε βιτρίνες, αλλά από κείνους που γκρεμίζουν και σπάνε τον εαυτό τους κι όλη του τη ζωή την έζησε έτσι.Μάλλον ρομαντικός ήταν σ' ένα κόσμο που δε του ταίριαζε. Ίσως αν είχε γεννηθεί σε άλλη εποχή να ζούσε τη ζωή του πιο ευτυχισμένος.
Ήξερε να θέτει όρια... τη στιγμή που μου γκρέμιζε ή μου επέτρεπε να γκρεμίζω κάποια άλλα.


Τα όρια, αυτά τα άτιμα τα όρια. Οι επιλογές από την άλλη. Αχ αυτές οι επιλογές! Από παιδί άρχισα να φορτώνω τις πλάτες μου επιλογές ώστε να μη βρει χώρο η μετριότητα να κάτσει. Αντέχεις κι άλλες επιλογές;; 'Ετσι μου φώναζε μια φωνή μέσα μου. Αντέχω, απαντούσε ο εγωιστής εαυτός μου. Βλέπεις έπρεπε να σπάσω τα όρια. Δε σκέφτηκα ποτέ πως σπάζοντας τα όρια ή στη προσπάθεια μου να τα σπάσω, μπορούσα να πληγώσω τον εαυτό μου.Δε βαριέσαι , έλεγα, πρέπει να είμαι δυνατή.Να είμαι δυνατή και διαφορετική όπως θα' θελε ο πατέρας μου, όπως θα' θελαν οι δάσκαλοί μου, ο προπονητής μου κι άλλοι τόσοι που μάλλον με πέρασαν για άλογο κούρσας και με ζόριζαν. Κι όσο αυτοί με ζόριζαν , τόσο εγώ κλωτσούσα κι αρνιόμουν να βάλω γκέμια. Εξάλλου κανείς δε μπορεί να σου περάσει με το ζόρι γκέμια , αν δε το θέλεις. Κανείς δε μπορεί να σε υποχρεώσει να κάνεις κάτι αν δε το θέλεις γιατί ακόμη κι αν το κάνεις δε πρόκειται να βρεις την ευτυχία.






Ευτυχία, τι περίεργη λέξη! Με δική της δυναμική, με ισχυρό μαγνητισμό και πολύ δύσκολη στην κατάκτηση. Ακόμη κι αν την αναλύσουμε , θα δούμε πως είναι δύσκολο να τη κατανοήσουμε απόλυτα.Ευ και τύχη, με άλλα λόγια καλή τύχη.Κι αν, δηλαδή είσαι άτυχος τι γίνεται; Δεν είναι δυνατόν η ευτυχία να εξαρτάται μόνο από την καλή τύχη.

Η αλήθεια είναι πως σαν έφηβη με απασχόλησε ιδιαίτερα αυτό το ζήτημα. Ήταν η εποχή των φιλοσοφικών αναζητήσεων και των ρομαντικών προσδοκιών. 'Εψαξα σε βιβλία φιλοσοφίας, σε θρησκείες, σε παραδόσεις αλλά καμμία απάντηση δε με κάλυψε.Αλήθεια έχετε αναρωτηθεί ποτέ, σε πόσες φάσεις στη ζωή σας υπήρξατε ευτυχισμένοι; Μιλάμε για πραγματικά ευτυχισμένοι. Αν έπρεπε να κάνετε ένα κατάλογο με τις δέκα πιο ευτυχισμένες στιγμές που έχετε ζήσει ποιές θα ήταν αυτές; Εύχομαι να δυσκολευτείτε πολύ να διαλέξετε γιατί αυτό θα δείχνει πως έχετε ζήσει πολλές ευτυχισμένες στιγμές.Η εμπειρία μου και οι γνώσεις μου με έχουν διδάξει πως ευτυχία είναι αυτό που σου συμβαίνει όταν δε κοιτάς ή ακόμη καλύτερα όταν δε το περιμένεις.






Ψάχνοντας τις ευτυχισμένες στιγμές στη πορεία της ζωής μου, διαπίστωσα πως ήταν απλές καθημερινές χαρές , γεγονότα που συνέβησαν χωρίς χρυσόσκονες, τυμπανοκρουσίες και φανφάρες.Γεγονότα που ήρθαν απλά και φυσικά όπως απλά και φυσικά ξημερώνει κάθε πρωί.Αυτή η θεωρία πως όταν θέλεις κάτι πολύ ολόκληρο το σύμπαν συνομωτεί για να το αποκτήσεις , είναι πολύ, πολύ ωραία ως θεωρία αλλά εντελώς ανυπόστατη στη πράξη. Κάθε φορά που στόχευα με μανία κάπου, το μόνο που κατάφερνα ήταν να φάω τα μούτρα μου και να αποτύχω παταγωδώς και ηρωικώς. Όλα κι όλα, οι αποτυχίες μου ήταν ηρωικές, είχαν κάτι από την αίγλη δραματικών μονολόγων, κάτι από το γνωστό one man show ή ακριβέστερα one woman show. Kι αν δε μπορούσα να επιτύχω μια ηρωική έξοδο- αποτυχία, φρόντιζα από μόνη μου να την μετατρέψω σε ηρωική.
'Να πέφτεις αλλά να μπορείς να σηκώνεσαι ξανά' μου λεγε ο πατέρας μου. Κι έπεφτα ηρωικώς και με πολύ δράμα. Και σηκωνόμουν ξανά. Τόσοι και τόσοι πέφτουν έλεγα, εγώ θα φοβηθώ! Δεν είχα δει πως οι περισσότεροι από αυτούς είχαν δίχτυ ασφαλείας, μαξιλαράκι ή αερόστατο σε αντίθεση με μένα που κανα ελεύθερη πτώση στο κενό.
'Για να μπορείς να τσαλακώνεις τους άλλους, πρέπει πρώτα να μπορείς να τσαλακώνεις με ευκολία τον εαυτό σου' μου λεγε ένας εραστής και μέντοράς μου κατά τα φοιτητικά μου χρόνια. Δεν είχα παράπονο από νουθεσίες άλλο τίποτα, όλοι συμβουλάτορες εκ του ασφαλούς βεβαίως, βεβαίως. Και γω να θέλω να αποδείξω ότι μπορώ να κάνω τα πάντα το ίδιο καλά και το ίδιο άσχημα. Πρώτη στην αρχή, πρώτη και στο τέλος. Καλό και κακό παιδί μαζί ταυτόχρονα, φωτεινή και σκοτεινή πλευρά σα το φεγγάρι.Να τσαλακώνω τον εαυτό μου με μέγιστη ευκολία για να έχω άλλοθι να τσαλακώσω και τους άλλους. Ποιο το κέρδος;; Μπα, δεν υπήρχε κέρδος. Άγνωστη λέξη, δε τη διδάχθηκα.



Όπως επίσης δε διδάχθηκα τις έννοιες προσωπικά οφέλη και συμφέροντα. 
'Να λειτουργείς ορμόμενη από το γενικό καλό' μου είπε μια μέρα ο πατέρας μου, ενώ κάναμε βόλτα στην Αθήνα- εκπαιδευτική βόλτα παρακαλώ για διδαχή της ιστορίας της πρωτεύουσας. Εγώ έβρισκα τις βόλτες αυτές πολύ ενδιαφέρουσες, όχι για όλα όσα μου έλεγε αλλά γιατί χάζευα το κόσμο, τις βιτρίνες , τα αυτοκίνητα. Ειδικά με τα αυτοκίνητα έπαιζα ένα παιχνίδι. Έβαζα στοίχημα από πριν με τον εαυτό μου πόσα αυτοκίνητα κάποιου χρώματος θα μετρήσω , για παράδειγμα κόκκινου και σε όλη τη διαδρομή μετρούσα. Αν ο πραγματικός αριθμός προσέγγιζε τον φανταστικό που είχα ορίσει, κέρδιζα, αν όχι, φτου κι από την αρχή.






Σε μια από αυτές τις βόλτες κι ενώ ανεβαίναμε τη Σταδίου κι αφού μου είχε εξηγήσει πως η πλατεία Κλαυθμώνος πήρε το όνομά της, βρεθήκαμε έξω από τη Παλιά Βουλή και το άγαλμα του Κολοκοτρώνη. Ο πατέρας μου άρχισε να εξιστορεί με στόμφο , ενώ εγώ είχα βαλθεί να μετράω άσπρα-για κείνη την ημέρα-αυτοκίνητα. Μάλλον κατάλαβε πως δεν τον πρόσεχα ή πως είχα κάπου αλλού στραμένη την προσοχή μου και με αιφνιδιάσε με την εξής ερώτηση: 'Τι έλεγα; Για να τα επαναλάβεις..'Τι έλεγες, τι έλεγες μπαμπά, έλα μου ντε...
΄Δε θυμάμαι' ψέλλισα λίγο μουτρωμένη, λίγο μισοκατσουφιασμένη γιατί με πιασε απροετοίμαστη και προσπαθούσα να πλάσω γρήγορα μια ιστορία στην ερώτηση που πίστευα ότι θα ακολουθήσει και νόμιζα πως θα ήταν γιατί δε θυμάσαι... σκέφτηκα να πω ότι ένα περιστέρι άρπαξε από τη κυρία που μόλις πέρασε το μαντήλι της κι αυτή ήταν πολύ στεναχωρημένη γιατί μάλλον της το χε κάνει δώρο ο άντρας της ... ,μπλα μπλα μπλα...








'Πρέπει να βελτιώσεις τη μνήμη σου' βγήκε το πόρισμα του πατέρα. Τι ανατροπή κι αυτή! Που πήγε το γιατί που είχα υπολογίσει. Άλλος καταπέλτης μας βρήκε. Δε μας έφτανε η κυρία Μετριότητα που πρέπει να αποφύγουμε, η κυρία Ευτυχία που πρέπει να επιτύχουμε, έχουμε και τη κυρία Μνήμη που πρέπει να τη προσκαλέσουμε. Κι αυτή δε πρέπει απλά να στρογκυλοκαθίσει στο σβέρκο μας, αλλά να μπει και στο μυαλό μας.






Νέος αγώνας, νέα μάχη για να μην αφήσω τίποτα να μου ξεφύγει. Εξάσκηση μνήμης, λοιπόν, μαζεύοντας πληροφορίες για κάθετι που θα μπορούσε να υποπέσει στην αντίληψή μου. Χωρίς να αφήσω τίποτα να πάει χαμένο ούτε κόμμα , ούτε τελεία! Μεγάλη αδυναμία, όμως είχα στα ερωτηματικά. Όλα κι όλα έπρεπε να τα λύσω και να τα κατανοήσω. Με πόσα ερωτηματικά καταπιάστηκα στη πορεία της ζωής μου;; Χιλιάδες! Πόσα έλυσα;;; Ελάχιστα!Στα υπόλοιπα απέτυχα.
Το αστείο ήταν πως απέτυχα στα πιο απλά και βρήκα λύσεις για τα δύσκολα.






Απέτυχα. Βαριά κουβέντα. Ακόμη και για μένα που το παιζα υπεράνω κι ήθελα να σηκώνω όλα τα βάρη. Πολύ αργότερα κατάλαβα πως δεν απέτυχα, απλά ακολούθησα διαφορετικό μονοπάτι- αυτό εξάλλου δεν ήθελα πάντα; Κι όπως πολύ σοφά είπε κι ο Έντισον ''Δεν απέτυχα, απλώς βρήκα δέκα χιλιάδες τρόπους που δε φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.'' Επιθυμητό αποτέλεσμα μπορεί για το καθένα να είναι κάτι διαφορετικό..... θα παραφράσω με τη σειρά μου τον Έντισον.


Και ίσως να μην έχει αξία η Ιθάκη αλλά το ταξίδι που διανύει ο καθένας μας για να φτάσει στη δική του Ιθάκη.










Το ένα κομμένο τσιγάρο έγινε πακέτο, το μπαούλο των παιδικών αναμνήσεων άνοιξε απρόσμενα απόψε. Εξω ψιλοβρέχει... ίσα ίσα για να λασπώσει δρόμους και πεζοδρόμια...



Εγώ έχω χορτάσει από νουθεσίες και συμβουλές.... άλλοτε τις ακολούθησα κι άλλοτε όχι. Δεν άφησα τη Μετριότητα να με καπελώσει, τη Μνήμη μου την εξάσκησα καλά, την Ευτυχία την κυνηγάω ακόμη, μου ξεφεύγει!




Και το ταξίδι συνεχίζεται!